Waarom we medailles en sportbekers uitreiken op sportwedstrijden

Bij iedere sportwedstrijd, of dat nu om voetbal, hockey, judo of bowlen gaat, reiken we medailles of sportbekers uit. Waarom doen we dat eigenlijk? Wedstrijden waarin individuen of teams zich op een sportieve manier met elkaar meten zijn al zo oud als de beschaving. Zelfs de oude Egyptenaren beoefenden al sporten als boksen, gewichtheffen en roeien. De Grieken en Romeinen tilden het concept van een sporttoernooi naar een nieuwe hoogte en nog altijd zijn toernooien en sportwedstrijden niet weg te denken uit de maatschappij. En daar zijn sportprijzen als sportbekers en medailles nog altijd onlosmakelijk mee verbonden. Hoe komt dat zo?

Hoe de ‘trofee’ is ontstaan

Sportbekers, voetbalmedailles, hockey beeldjes, rozetten voor paardrijden en alle andere sportprijzen worden ook wel trofeeën genoemd. Een trofee, of trophy in het Engels, is afgeleid van het Latijnse ‘tropaeum’, wat op zijn beurt weer een verbastering is van het Griekse ‘tropaios’. Het zijn woorden die zoveel betekenen als verandering of overwinning. De oudste trofeeën hadden dan ook een sterk militair karakter en bestonden uit een verzameling wapens, schilden en helmen van verslagen vijanden die op het slagveld aan een boom werden gehangen of op een staak werden geplaatst. Het is dan ook geen wonder dat er aan medailles nog steeds veel waarde wordt gehecht binnen militaire organisaties.

De omslag van militair naar sportief

Wedstrijden en toernooien waren vroeger bedoeld om de kracht van een land of volk te tonen. En de meest fitte mensen uit die tijd waren vaak soldaten. Het waren de Oude Grieken die begonnen met het uitreiken van sportprijzen. Eerst een lauriertak, later een amfora, een soort stenen kruik, gevuld met heilige olijfolie. Later werden hier vazen en bronzen en zilveren bekers aan toegevoegd. In veel hedendaagse sportbekers zie je deze vorm nog altijd terug. De huidige kelk-vorm van veel trofeeën is waarschijnlijk afkomstig uit de late 17e eeuw.

Hoe zit dat dan met medailles?

Onze huidige voetbalmedailles en hockey medailles verschillen natuurlijk behoorlijk van een sportbeker of wisseltrofee. De oorsprong is dan ook net even anders maar heeft nog steeds een sterk militair karakter. Vroeger werden zegels en insignes veelvuldig gebruikt. Je kon er vriend van vijand mee onderscheiden en verschillende legeronderdelen uit elkaar houden. Zegels werden gezien als een soort handtekening waarmee werd aangetoond dat een bericht of order door een specifieke commandant werd gegeven. Zegels zijn een beetje achterhaald geworden maar insignes worden tot op de dag van vandaag nog gebruikt. En dit zijn uiteindelijk de medailles geworden die je nog altijd bij gedecoreerde soldaten ziet. Vandaar is het natuurlijk een kleine stap naar de medailles die je vandaag de dag kunt bestellen voor tal van sporten en evenementen.

Wat kost het om medailles of sportbekers te bestellen?

Vroeger werden trofeeën met de hand vervaardigd uit dure edelmetalen en andere kostbare grondstoffen, zoals een marmeren voet of een zijden lint. Met de komst van moderne materialen en massaproductiemethoden zijn de prijzen van medailles en sportbekers dan ook drastisch gedaald. Je hebt daarentegen wel veel meer keuze en het is vaak zelfs mogelijk om medailles of sportbekers te bestellen die je kunt personaliseren met een logo of persoonlijke boodschap.